Yumuşak doku ya da kemikte yerleşim gösterebilen, içinde kimi zaman püre kıvamında sıvı bulunan, etrafı dokuyla kaplanmış boşluklar “kist” olarak tanımlanır. Bulundukları bölgede genişleyerek büyürler ama büyüme yavaş seyreder. Kistler, insan vücudunun her tarafında oluşabilse de, en çok çenelerde görülürler. Çenelerde vücudun diğer kemiklerine oranla daha sık bulunurlar. Çenelerdeki dental lamina veya dişin mine organının kalıntılarının prolifere olması ile kistler meydana gelir.
SSS
Çene Kistleri Nasıl Teşhis Edilir?
Çene kistleri, diş yapılarından kaynaklı olabilecekleri gibi, tamamen farklı bir embriyolojik kökenden de (ağız içi epitel gibi) kaynaklanabilirler. Genellikle belirtisiz olmakla beraber;
- diş veya diş etine ait sorunlar
- ağız içine akıntı
- kötü tat ve koku
- çenede veya diş kenarlarında fark edilen ağrısız şişlikler sık karşılaşılan şikayetler olarak bildirilmektedir.
İleri olgularda ise;
- Trismus (ağız açamama)
- His kaybı
- Dişte sallanma
- Patolojik kırıklara rastlanabilmektedir.
Çenede ve dişte ağrı çok sık görülmemekle birlikte ağrı daha çok enfeksiyon belirtisi olarak kendini göstermektedir.
Çene ve ağız kistleri başlangıçta herhangi bir klinik bulgu vermedikleri için gizlice büyürler. Genellikle çene röntgenlerinde tesadüfen fark edilirler. Belirli boyutta büyüklüğe ulaştıklarında hastanın çenesinde şişlik oluşmaya başlar ve giderek bu şişlik büyür. Bu tür durumlarda hasta şişlikten rahatsız olduğu için hekime müracaat eder ve kist olduğu saptanır.
Çok büyük boyutlara ulaşırlarsa ve fark edilmezlerse eğer, çenede kendi kendine kırık oluşumuna dahi sebep olabilirler. Doğru tanı için klinik, radyografik ve histopatolojik bulgular birlikte değerlendirilir.
Radiküler kistler üst çene ön bölgede, foliküler kistler alt çene ve üst çene arka bölgelerde, rezidüel kistler ise, üst çene arka bölgede daha sık görülürler.
Çene Kistleri Nasıl Tedavi Edilir?
Çene kistlerinin tek tedavi yöntemi cerrahi müdahaledir. Kistler alanında uzman çene cerrahı tarafından ameliyat ile çıkarılır. Eğer çene kistlerine doğru zamanda müdahale yapılmazsa; yüzde şişlik, iltihap, iyi veya kötü huylu tümör oluşumu, çene kemiğinde deformasyon, dişte ağrı gibi birçok üzücü sonuca sebep olabilir. Çene kisti tedavisinde, erken tanı, doğru tedavi ve uzman cerrah seçimi çok önemlidir. Aynı zamanda çene kistlerinde ameliyat öncesi değerlendirme, lezyonun tümüyle çıkarılması ve radyografik kontroller, tedavide başarı için son derece mühimdir.
Çene Kist Ameliyatı Nasıl Yapılır?
- Çene kist ameliyatlarında, enükleasyon ve marsüpyalizasyon adı verilen iki temel yöntem kullanılır;
- Enükleasyon kistin bulunduğu yerden bütün olarak ve tercihen tek parça halinde çıkarılmasıdır. Lokal veya genel anestezi ile yapılan işlemde diş eti kaldırılır ve kist temizlendikten sonra, bölge dikiş atılarak kapatılır.
- Çok büyük kistler önce küçültülür, sonra cerrahi işlemle çıkartılırlar. Bu cerrahi işlemlerde marsüpyalizasyon ve drenlemedir.
- Marsüpyalizasyon işlemi genellikle büyük kistler için uygulanır. Bölgeye açılan ufak bir delikten kistin içindeki sıvı boşaltılıp, kistin içindeki basınç azaltılır. İçindeki basıncı azalan kist bu sayede küçülür. Daha sonra kist cerrahi müdahale ile çıkartılır.
- Drenleme işleminde, kistin içine dren yerleştirilir ve kistin küçülmesi sağlanır. Küçülen kist yine cerrahi işlem yapılarak çıkarılır.
- Cerrahi işlem sonrasında ilgili diş ağızda bırakıldıysa, dişe kanal tedavisi yapılır. Eğer kist ile birlikte diş çekildiyse, bölge iyileştikten sonra implant uygulamasına gidilebilir.
Çene Kistleri Tehlikeli Midir?
Çene kistleri tedavi edilmezse etraftaki çene kemiğini eriteceği için tehlikeli olabilirler. Bu durumlarda dişlerde sallantı oluşur ve hasta dişlerini kaybedebilir.
Çene Kistleri Ameliyat Edilmeli Mi? Edilmezse Ne Olur?
Bazen, çok sık olmamakla birlikte, çene kistleri kansere dönüşebilir. Bu nedenle hastalığın ilerlememesi için tespit edildiklerinde mutlaka tedavi edilmelidir.
Çene Kist Ameliyatı Sonrası Süreç Nasıl Olur?
Çene ameliyatı sonrasındaki süreç çene cerrahı tarafından dikkatle izlenmelidir. Hekim antibiyotik, ağrı kesici, gargara kullanımını önerebilir. Hastanın ilaçlarını doğru şekilde kullanması, ağız hijyenine dikkat etmesi, çene cerrahının uygun gördüğü süre içinde yumuşak gıdalarla beslenmesi, cerrahi işlem yapılan bölgeyi zedeleyecek hareketlerden kaçınması, çeneye darbe gelmemesine dikkat etmesi ve kontrol yaptırmayı ihmal etmemesi gerekir.
Tedavi Sonrası Oluşabilecek Komplikasyonlar Var Mıdır?
Bazı kistlerin tekrar etme olasılığı çok fazladır. Bu kistler tiplerine göre doğurgan kistlerdir. Keratokist dediğimiz bu kistler, çok iyi ameliyat edilse dahi nüksetme ihtimali yüksek olan kistlerdir. Bazı kistler ise geç tedavi edildiklerinde çene kemiklerinde defektlere neden olur. Bu bölgelere implant ve diş yapımı bazen zor hale gelebilir.
Çene Kisti, Diş Kisti ve Diş Eti Kisti Aynı Mıdır?
Aynı değillerdir. Çene kistleri çene kemiğinin içerisinde oluşan kistlerdir. Diş kisti ve diş eti kistleri, diş eti ve ağız içerisinde yumuşak doku içerisinde oluşan kistlerdir. Yumuşak doku kistleri, çene kistlerine göre daha selim lezyonlardır. Genellikle hasta tarafından klinik olarak fark edildikleri için tedavi edilirler.
Çene Kist Ameliyat Fiyatları Ne Kadardır?
Çene kist ameliyatı fiyatları için kesin bir fiyat aralığı yoktur. Fiyatın belirlenebilmesi için hastanın çene muayenesinin yapılması gerekir. Çene ameliyatı fiyatları, özellikle tedavinin uygulandığı kliniğe, doktor tecrübesine ve hastalığın ilerleme durumuna göre değişiklik göstermektedir. Ağız diş ve çene cerrahisi tedavinizin doğru yapılabilmesi için uzman ve tecrübeli hekimlere başvurmanız son derece önemlidir.